Een hoogsensitief persoon met slaapproblemen; het lijkt wel een match made in ‘heaven’ te zijn. Heaven tussen twee belachelijk grote aanhalingstekens weliswaar, want hoogsensitieve personen worden sneller geconfronteerd met slaapproblemen dan de doorsnee mens.

Bijna wekelijks krijg ik in m’n praktijk patiënten over de vloer die tijdens het kennismakingsgesprek het volgende zeggen: “Je moet wel weten dat ik hoogsensitief ben…”. Maar hoogsensitiviteit betekent niet noodzakelijk ‘gedoemd tot slaapproblemen’. Hoogsensitieve personen kunnen mits een correcte aanpak hun slaapproblemen tackelen. Hierover meer in onderstaand artikel.

Hoogsensitiviteit: wat betekent dat juist?

Er wordt geschat dat ongeveer ⅕ van de bevolking geboren wordt met het persoonlijkheidskenmerk ‘hoogsensitiviteit’. Laten we even dieper duiken in de precieze betekenis van deze term. ‘Hoogsensitiviteit’ werd in het leven geroepen door de Amerikaanse psychologe Elaine Aron. Zij definieert hoogsensitiviteit als een aangeboren persoonlijkheidskenmerk waarbij je (1) gevoeligheid voor je eigen emoties, (2) gevoeligheid voor andermans emoties én (3) gevoeligheid voor externe prikkels ervaart. Alledrie deze kenmerken zijn aanwezig bij een hoogsensitief persoon, maar de intensiteit van de kenmerken verschilt bij iedere HSP. 

Je mag hoogsensitiviteit echter niet verwarren met de term ‘hooggevoeligheid’. Hooggevoeligheid is geen aangeboren persoonlijkheidskenmerk! Het is eerder een opeenstapeling van stress waardoor je lichaam gevoeliger reageert op prikkels dan gewoonlijk. Dat verklaart meteen waarom hooggevoeligheid snel kan leiden tot burn-outs. 

De link tussen hoogsensitiviteit en slaapproblemen

Nu stel je jezelf waarschijnlijk de vraag wat de link tussen hoogsensitiviteit en slaapproblemen precies is. Wel, die link is serotonine! In 1996 stelde Elaine Aron vast dat hoogsensitieve personen over een lager serotoninegehalte beschikken. Maar wat doet serotonine precies?

Serotonine is een soort van ‘boodschapperstofje’. Het is een echte feel good stof die een gevoel van tevredenheid, kalmte en innerlijke rust opwekt. Daarnaast heeft serotonine een positieve invloed op onze motivatie én werkt het slaapbevorderend. Serotonine breekt als het ware ons stresshormoon af.

Nu we weten wat serotonine precies doet én dat hoogsensitieve personen een lager serotoninegehalte in hun lichaam hebben, begrijpen we ook dat ze vatbaarder zijn voor overprikkeling. De serotoninevoorraad in hun lichaam raakt sneller uitgeput dan bij een doorsnee persoon. 

Slapeloosheidsklachten bij hoogsensitieve personen

Alle prikkels en sensaties komen bij hoogsensitieve personen harder en ongefilterd binnen. Licht, geuren en geluiden kunnen zomaar een HSP overdonderen. Hoogsensitieve mensen worden blootgesteld aan een tsunami van prikkels. Duizenden prikkels en indrukken die ze doorheen de dag onvoldoende verwerkt krijgen.

HSP’s voelen daarom sneller de nood om zich terug te trekken of om rust op te zoeken. Zo kunnen ze op hun eigen tempo alle prikkels en indrukken van de voorbije dag verwerken. Het gevaar is echter dat ze te vroeg naar bed gaan zonder ‘voldoende moe’ te zijn. Hun gedachtenmolen blijft draaien waardoor ze al snel vervallen in slapeloosheid.

Slaaptherapie voor HSP’s

Wanneer een hoogsensitieve patiënt met slapeloosheidsklachten terecht komt bij Start to Sleep hanteer ik een andere aanpak dan bij ‘gewone patiënten’ met slapeloosheid. Samen met hen werk ik nóg meer toe naar een goede dagafbouw dan bij andere patiënten. Daarnaast proberen we ook voldoende rustmomenten in te plannen verspreid doorheen de dag. Verder ga ik met deze patiënten ook aan de slag met lichttherapie via daglichtlampen of lichtbrillen. Een Deense onderzoeker ontdekte namelijk dat het serotoninegehalte van HSP’s onderhevig is aan schommelingen, waardoor hoogsensitieve mensen sneller in een winterdipje kunnen belanden. Benieuwd naar het effect van lichttherapie op slapeloosheidsklachten en je gemoedstoestand? Je leest er alles over in mijn blogartikel over lichttherapie.

Zo, hopelijk heb ik je met dit artikel meer inzicht kunnen geven over hoogsensitiviteit en de link met slaapklachten. Ben jij een HSP en wil jij samen met Start to Sleep jouw slapeloosheidsklachten aanpakken? Neem dan contact met me op of registreer je voor onze slaaptrainingen. Ik help je graag verder.

Last but not least wil ik alle HSP’s onder ons nog één tip meegeven: Ga naar buiten en zoek het daglicht en de natuur op. Zo geniet je van een heerlijk rustmomentje terwijl je ook je serotonine-aanmaak stimuleert. Dat zijn meteen twee vliegen in één klap. 😉